Κατερίνα Ανδριοπούλου: «Ο χορός δεν χρειάζεται να γίνεται πρωταθλητισμός για να καλλιεργήσει την ψυχή ενός παιδιού»
«Τα μάγια της πεταλούδας» ανεβαίνουν στο θέατρο Olvio και είναι η μοναδική παιδική χοροθεατρική παράσταση που παίζεται στις αθηναϊκές σκηνές
Συνέντευξη στη Μαρία Τσιλιμιδού
Κυριακή πρωί κι ένα χαρούμενο μελίσσι μικρών και… μεγάλων παιδιών ανυπομονεί στο φουαγιέ του Θεάτρου «Olvio», στο Βοτανικό, να ξεκινήσει η παράσταση που θα το ταξιδέψει σ’ έναν ολάνθιστο αγρό γεμάτο μαργαρίτες. Εκεί όπου θα συναντήσει τη Δόνια Σκαθαρίνα και τον γιο της, τον Σκαθαράκο, ο οποίος θα ερωτευθεί τρελά μια ολόλευκη Πεταλούδα με σπασμένα φτερά. Τι θα συμβεί, όμως, όταν εκείνη γιατρευτεί και μπορεί πια να πετάξει ψηλά στον ουρανό; Το γεμάτο συμβολισμούς ποιητικό παραμύθι του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα «Τα μάγια της πεταλούδας» σημειώνει μεγάλη επιτυχία λίγες μόνο εβδομάδες μετά την πρεμιέρα του, στις 25 Φεβρουαρίου. Σαν να ήρθε να καλύψει ένα ουσιαστικό κενό στα προσφερόμενα παιδικά θεάματα, αλλά και μια ανάγκη των λιλιπούτειων θεατών να γνωρίσουν καλύτερα το σύγχρονο χορό.
Η χορογράφος της παράστασης, Κατερίνα Ανδριοπούλου και ιδρύτρια της «X–Art», μας μιλάει για το πώς κατάφερε η ομώνυμη Ομάδα Χορού να καθιερωθεί ως η μοναδική επαγγελματική ομάδα που δημιουργεί χοροθεατρικά έργα για παιδιά μετατρέποντας το λόγο σε κίνηση. Από τη κουβέντα μας δεν θα μπορούσαν να λείπουν αναφορές στα ευεργετικά οφέλη του σύγχρονου χορού στην ψυχή και το σώμα κάθε παιδιού, στις γραφειοκρατικές δυσκολίες που συνάντησαν τα πρώτα χρόνια δράσης, αλλά και στους πολύτιμους συνεργάτες της.
«Ήταν πριν από 18 χρόνια όταν αποφασίσαμε μαζί με την Αιμιλία Κορφιά να ιδρύσουμε την “X–Art”. Θέλαμε ν’ ανεβάζουμε παραστάσεις σύγχρονου χορού που ν’ απευθύνονται στα παιδιά καθώς δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο. Γίνονταν, βέβαια, παραγωγές κλασικού μπαλέτου, αλλά ενδιέφεραν ένα αρκετά περιορισμένο και μυημένο κοινό.»
«Το εγχείρημα ήταν δύσκολο, είχαμε όμως εξαιρετικά θερμή ανταπόκριση από τον κόσμο. Τους γονείς, τα παιδιά, τους κριτικούς. Το υπουργείο Πολιτισμού μας επιχορήγησε τα πέντε από τα έξι έργα που ανεβάσαμε. Το μόνο που δεν μπορούσαμε να κάνουμε ήταν παραστάσεις για δημόσια σχολεία. Υπήρχε τότε μια Επιτροπή Θεαμάτων, η οποία υπαγόταν στο Τμήμα Αισθητικής του υπουργείου Παιδείας και επέλεγε ποιες είναι οι κατάλληλες παραστάσεις για να τις παρακολουθήσουν σχολεία. Εμείς δεν είχαμε δικαίωμα ούτε αίτηση να κάνουμε γιατί μέσα στα θεάματα δεν εντασσόταν ο χορός! Υπήρχε το θέατρο, το κουκλοθέατρο, οι μαριονέτες, ο κινηματογράφος… Μέσω του Σωματείου Χορογράφων υποβάλαμε σχετικά αιτήματα στον τότε υπουργό Παιδείας, προκειμένου να διευρυνθούν τα καλλιτεχνικά πεδία, αλλά μάταια.»
«Ήταν κάπως παράλογο όλο αυτό. Αφενός το υπουργείο Πολιτισμού επιχορηγούσε την ομάδα για το άρτιο αισθητικό και καλλιτεχνικό της αποτέλεσμα, αφετέρου το υπουργείο Παιδείας μας απέκλειε από τη δυνατότητα ακόμα και αίτηση να κάνουμε. Έτσι λειτουργήσαμε ως το 2009 με παραστάσεις σε φεστιβάλ και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Δεν είχαμε μια μόνιμη στέγη, όπως τώρα στο Olvio. Με τη συγκεκριμένη συνεργασία, λοιπόν, είναι πολύ πιο εύκολο από την επόμενη σαιζόν (2018-2019) ν’ απευθυνθούμε και σε σχολεία. Άλλωστε, έχει καταργηθεί η συγκεκριμένη επιτροπή. Γεγονός, βέβαια, που έχει και αρνητικές συνέπειες αφού δεν υπάρχει πλέον κανένα κριτήριο επιλογής…»
«Στα χρόνια που μεσολάβησαν δημιουργήθηκαν αρκετές ομάδες που ακολούθησαν το παράδειγμά μας. Γιατί το ενδιαφέρον από το κοινό υπάρχει. Εμείς, αν και ξεκινήσαμε πριν από λίγες εβδομάδες -χωρίς διαφήμιση ή προβολή- κάθε Κυριακή είμαστε γεμάτοι. Οι γονείς ψάχνουν το διαφορετικό. Δεν αρκούνται σε παραγωγές εντυπωσιασμού, με πλούσια σκηνικά και κοστούμια. Προσωπικά, έχει τύχει να σηκωθώ να φύγω από παράσταση, μαζί με τον επτάχρονο γιο μου, γιατί είχε χαθεί η ουσία και είχε μείνε η φανφάρα.»
«Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου τα παιδιά μαγεύονται από το χορό. Δρα κατευθείαν στην ψυχή και τις αισθήσεις τους, στο συναίσθημα, στο ένστικτο. Το πρώτο πράγμα που κάνει ένα μωρό είναι να κινηθεί, όχι να μιλήσει. Σε συνδυασμό με τη μουσική τα καθηλώνει, ενώ ο λόγος μπορεί να κουράσει ιδιαίτερα τα μικρότερης ηλικίας ή να τα καθοδηγήσει κατά κάποιο τρόπο. Η εικόνα, οι ήχοι τα εντυπωσιάζουν και τα ταξιδεύουν. Κινητοποιούν τη φαντασία τους αφήνοντάς την ελεύθερη, να ερμηνεύσουν τα πράγματα όπως εκείνα θέλουν. Αν “εκπαιδεύσουμε” σωστά τα παιδιά, τότε στο μέλλον θα έχουμε και περισσότερους ενήλικες θεατές χορού.»
«Είναι ευεργετικό για κάθε παιδί ν’ ασχοληθεί με το σύγχρονο χορό, ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας. Θα το συμβούλευα ανεπιφύλακτα σε όλους τους γονείς. Συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τη γυμναστική και την καλλιέργεια πνεύματος και ψυχής. Αν και για τα αγόρια είναι δυστυχώς κάπως παρεξηγημένα ακόμα τα πράγματα. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να γίνεται με όρους σκληρού πρωταθλητισμού. Δεν είναι απαραίτητο, δηλαδή, να ξεκινήσει κάποιος μαθήματα με στόχο να γίνει επαγγελματίας χορευτής. Αλλά για να διευρύνει τους ορίζοντες του, ν’ απελευθερωθεί και κυρίως να περάσει καλά. Εάν ο δάσκαλος απαιτεί από το παιδί παραπάνω απ’ όσα μπορεί να δώσει τότε υπάρχει πρόβλημα.»
«Κάθε μορφή τέχνης είναι πολύτιμη για τα παιδιά. Τη θεωρώ εξίσου απαραίτητη με το να μάθουν γράμματα. Ενισχύει τη φαντασία τους, τη δημιουργικότητά τους, τα όνειρά τους στο μέλλον. Κι όλο αυτό πρέπει να γίνεται σε ήπιους τόνους. Ο γιος μου ξεκίνησε πιάνο γιατί ήθελα να έχει μια ουσιαστική επαφή με τη μουσική. Αν το αποφασίσει μόνος του, ας το ακολουθήσει αργότερα πιο σοβαρά. Αν όχι, πάλι κερδισμένος θα είναι.»
«Τα μάγια της πεταλούδας πρωτοανέβηκαν το 2008 για λίγες παραστάσεις στο θέατρο Αργώ και σε φεστιβάλ δήμων. Επανερχόμαστε φέτος καθώς πρόκειται για ένα εξαιρετικό κείμενο του Λόρκα. Γι’ αυτό εντάξαμε το ρόλο του αφηγητή ώστε να μη χαθεί ο ποιητικός λόγος. Το έργο θίγει το ευαίσθητο θέμα αποδοχής της διαφορετικότητας, στο σχολείο, στην καθημερινότητα, παντού. Η αλληγορική φιγούρα του κακού Σκορπιού συμβολίζει τον κακό κάθε κοινωνίας. Μιλάει, επίσης, για την αγάπη που δεν βρίσκει πάντα ανταπόκριση. Γίνεται μια πεταλούδα ν’ αγαπήσει πραγματικά ένα σκαθάρι; Ο Λόρκα δεν είναι τόσο αισιόδοξος. Εμείς, έχουμε “πειράξει” λίγο το τέλος για να περάσουμε ένα θετικό μήνυμα στα παιδιά. Πως όλοι είμαστε ίσοι και αξίζουμε αγάπη και ευκαιρίες. Αρκεί να μην υπάρχουν προκαταλήψεις και στερεότυπα.»
«Αισθάνομαι τυχερή γιατί έχω ένα εξαιρετικό καστ χορευτών και συντελεστών, ο καθένας από τους καλύτερους στο είδος του, γεγονός που συντελεί στο τελικό αποτέλεσμα. Με την Νατάσα Παπαμιχαήλ, που ερμηνεύει το ρόλο της Δόνιας Σκαθαρίνας, είχαμε συνεργαστεί και στο πρώτο ανέβασμα το 2008. Οι χορευτές καλούνται να λειτουργήσουν και ως ηθοποιοί, κι αυτό δεν είναι κάτι αυτονόητο, ενώ κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον μικρών παιδιών περνώντας τους τα μηνύματα της ιστορίας.»
Οι παραστάσεις στο Olvio θα διαρκέσουν και μετά το Πάσχα, έως τα τέλη Απριλίου. Από τη νέα σαιζόν «Τα μάγια της πεταλούδας» θ’ ανεβαίνουν και για σχολεία.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο διαβάστε ΕΔΩ.
